Προσθήκη νέου άρθρου στον Ποινικό Κώδικα για το Κίνητρο Προκατάληψης ως επιβαρυντικό παράγοντα κατά την επιμέτρηση και επιβολής ποινής

Γράφει ο Γιώργος Καζολέας, Δικηγόρος LL.M.

Μια ευρύτερη και πλέον δόκιμη διατύπωση για τα ρατσιστικά κίνητρα του δράστη αξιόποινης πράξης ως επιβαρυντικό παράγοντα κατά την επιμέτρηση και επιβολή ποινής από το Δικαστήριο εισάγει ο Νομοθέτης με την προσθήκη νέου άρθρου 35Α στον Ποινικό Κώδικα.

Ο νέος Νόμος 31(Ι)/2017 τροποποιεί τον Ποινικό Κώδικα ως εξής: Ο βασικός νόμος τροποποιείται με την προσθήκη, αμέσως μετά το άρθρο 35 αυτού, του ακόλουθου νέου άρθρου: «Κίνητρο προκατάληψης. 35Α. Το Δικαστήριο, στα πλαίσια άσκησης των εξουσιών του κατά την επιμέτρηση και επιβολή ποινής, δύναται να λαμβάνει υπόψη ως επιβαρυντικό παράγοντα το κίνητρο της προκατάληψης κατά ομάδας προσώπων ή μέλους ομάδας προσώπων που προσδιορίζεται βάσει της φυλής, του χρώματος, της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, των θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, των γενεαλογικών καταβολών, του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου.».

Σημειώνεται ακόμα ότι με τον Ν. 30(Ι)/2017 που τροποποιεί το βασικό Περί της Καταπολέμησης Ορισμένων Μορφών και Εκδηλώσεων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας μέσω του Ποινικού Δικαίου Νόμο του 2011, καταργείται το άρθρο 8 αυτού, το οποίο είχε ως εξής:

"Ρατσιστικά και ξενοφοβικά κίνητρα

8. Τα Δικαστήρια, στα πλαίσια άσκησης των εξουσιών τους για επιμέτρηση και επιβολή ποινής, λαμβάνουν υπόψη ως επιβαρυντικό παράγοντα ρατσιστικά και ξενοφοβικά κίνητρα".

Ουσιαστικά με τις παραπάνω τροποποιήσεις, προβλέπεται απευθείας στον Ποινικό Κώδικα, η δυνατότητα του Δικαστηρίου («δύναται») να λαμβάνει υπόψη ως επιβαρυντικό παράγοντα ρατσιστικά και ξενοφοβικά κίνητρα του κατηγορούμενου κατά την επιμέτρηση και επιβολή ποινής, χρησιμοποιώντας πλέον τη διατύπωση "κίνητρο προκατάληψης". Ο όρος αυτός είναι σαφώς ευρύτερος και περιλαμβάνει όχι μόνο έμπρακτες εκφράσεις ρατσισμού και ξενοφοβίας αλλά το ενδιάθετο κίνητρο προκατάληψης κατά ομάδων ανθρώπων ή μέλους ομάδων που καθορίζεται στη βάση μιας ευρύτερης γκάμας χαρακτηριστικών. Δηλαδή σε σχέση με την προηγούμενη ρύθμιση, διατυπώνονται ευρύτερα τα ρατσιστικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένων των συμπεριφορών προκατάληψης κατά κοινωνικά ευαίσθητων ομάδων που προσδιορίζονται, πέραν των εθνικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων, βάσει κάθε είδους πεποιθήσεων, γενεαλογικών καταβολών, σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου.