Του
Ανδρέα Ν. Μασούρα, PhD*
Οι όροι συμβολαίων οι οποίοι είναι
καταχρηστικοί σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν δεσμεύουν νομικά τους
καταναλωτές.
Το πιο σημαντικό που θα πρέπει να έχετε
κατά νου στην περίπτωση καταχρηστικών όρων είναι ότι το νομοθετικό πλαίσιο της
Ευρωπαϊκής Ένωσης προστατεύει με ισχυρά νομικά εργαλεία τους καταναλωτές του. Μάλιστα,
τα δικαιώματα των καταναλωτών δεν αφορούν μόνο το παραδοσιακό εμπόριο αλλά και
το ηλεκτρονικό, δηλαδή για αγορές οι οποίες γίνονται online. Το πλαίσιο της
φιλοσοφίας όμως είναι το ίδιο, είτε αναφερόμαστε σε παραδοσιακή πράξη αγοράς
είτε σε διαδικτυακή ή πολλές φορές συνδυάζοντας και τα δύο μοντέλα αγοράς.
Το πιο συχνό φαινόμενο που παρατηρούμε στις
περιπτώσεις συμβολαίων είναι οι λεγόμενοι «κρυφοί» ή «ακατανόητοι» όροι.
Βέβαια, θα πει κάποιος ότι αυτά τα ζητήματα είναι υποκειμενικής φύσεως.
Ακριβώς, γι’ αυτό τον λόγο υπάρχουν οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές οι οποίες
εξυπηρετούν και βοηθούν τον καταναλωτή ως προς την εξακρίβωση του προβλήματος
σε ένα συμβόλαιο. Για παράδειγμα, το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτών
και οι εθνικές οργανώσεις καταναλωτών,
είναι αρμόδια σώματα στα οποία μπορεί ο καταναλωτής να αποταθεί και να ζητήσει
βοήθεια για τα δικαιώματά του.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι
καταχρηστικοί όροι στην οποιαδήποτε μορφή τους (π.χ. ακατανόητο περιεχόμενο,
ασάφειες), δεν δεσμεύουν νομικά τους καταναλωτές. Εδώ θα πρέπει να ξεκαθαρίσει
το εξής όμως: Εκτός από τα σημεία που εντοπίζεται το πρόβλημα, οι υπόλοιποι
όροι του συμβολαίου συνεχίζουν να ισχύουν. Κατ’ εξαίρεση όμως όχι, στην
περίπτωση όπου τα σημεία εκείνα του
συμβολαίου επηρεάζουν την ολότητα του συμβολαίου, ακόμα και αν έχει υπογράψει ο
καταναλωτής.
Άρα ακόμα και εάν έχουμε υπογράψει ένα
συμβόλαιο διατηρούμε το δικαίωμα αν το εφεσιβάλουμε στην νομική βάση των
καταχρηστικών όρων. Αυτό σημαίνει ότι εάν χρειαστεί, ο καταναλωτής μπορεί να
επικαλεστεί τα δικαιώματά του ενώπιον ενός δικαστηρίου, αρμοδίου για τα
ζητήματα αυτά.
Στην περίπτωση διασυνοριακών διαφορών ο
νομοθέτης επίσης μερίμνησε, είτε πρόκειται για διαφορά μεταξύ προμηθευτή –
καταναλωτή (B2C) είτε για εμπορική διαφορά μεταξύ προμηθευτή και επιχείρησης (B2B).
Για παράδειγμα, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή (ΕΚΚ) Κύπρου (το οποίο συγχρηματοδοτείται
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) είναι το αρμόδιο σώμα στην Κύπρο εξετάζει παράπονα
που υποβάλλονται από καταναλωτές εναντίον προμηθευτών και εμπόρων.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι προστασίας καταναλωτή
εντός Ε.Ε:
Δίκτυο Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτών – γραφείο
Κύπρου:
Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών:
Άλλη πηγή:
Ο περί των Δικαιωμάτων των Καταναλωτών
Νόμος του 2013
_______________* Πανεπιστημιακός – Δικηγόρος. Μέλος Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου
Σχόλια