Ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την τροποποίηση του Συντάγματος προκειμένου να εφαρμοσθεί η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και ο εκσυγχρονισμός της δομής και λειτουργίας των δικαστηρίων. Χρειάστηκε βέβαια να περάσουν 3 χρόνια από όταν παρουσιάστηκαν τα σχετικά νομοσχέδια και θα παρατηρούσε κάποιος ότι η ταχύτητα της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης είναι ευθέως ανάλογη της απονομής της.
Σε κάθε περίπτωση η πραγματικότητα θα κρίνει την αποτελεσματικότητα της αναδιάρθρωσης της δικαιοδοτικής λειτουργίας . Και όπως έλεγε ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, δεν υπάρχει άλλη πραγματικότητα από την πράξη. Η καθημερινή δικαστική πράξη, όπως αυτή διαμορφώνεται σε σχέση με την ποιότητα και την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, θα αποδείξει κατά πόσο οι συγκεκριμένες αποφάσεις που μετουσιώθηκαν σε νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες συνιστούν την λεγόμενη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ήταν οι ενδεδειγμένες και οι ορθές.
Οι αριθμοί κάποτε λένε την αλήθεια. Για την επίλυση αστικών, εμπορικών, διοικητικών και άλλων υποθέσεων στην Κύπρο, το 2018 , 2019 και 2020 , χρειάζονταν αντίστοιχα περίπου 730, 880 και 1100 ημέρες για τον πρώτο βαθμό εκδίκασης. Η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης ολοένα και αυξάνει και η χώρα κατά τα τελευταία δύο έτη, 2019 και 2020, έχει μακράν τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2020, δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά τις 1000 και πλέον ημέρες που απαιτούνται στην Κύπρο, έχει η Γαλλία με 550 ημέρες και η Ιταλία με 430 περίπου ημέρες.
Για την καθυστέρηση δεν ευθύνονται μεγέθη, όπως ο αριθμός των δικαστών ή ο αριθμός των υποθέσεων, αλλά το δυσλειτουργικό και αργό δικονομικό σύστημα που εφαρμόζεται. Ας ελπίσουμε ότι η επικείμενη εφαρμογή των νέων Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας θα συνδράμουν στη μείωση των καθυστερήσεων.
Τέλος, μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης δεν σημαίνει μόνο αναδιάταξη των δικαστηρίων και έλεγχος συνταγματικότητας. Σημαίνει επίσης ανανέωση των κτιριακών υποδομών ώστε αυτές να είναι σε αναλογία με το έτος που ζούμε. Σημαίνει πλήρη και αποτελεσματική ψηφιοποίηση των δικαστικών λειτουργιών με δικαστικούς υπαλλήλους ικανούς να την υποστηρίξουν. Σημαίνει ακόμα προστασία και διασφάλιση των δικαιωμάτων του δικηγορικού σώματος, ιδίως των νέων δικηγόρων, οι συνθήκες εργασίας πολλών εκ των οποίων και πάλι δεν συνάδουν με την εποχή που ζούμε.
Η ταχύτητα, o χρόνος, είναι γενικότερο ζητούμενο στο χώρο της δικαιοσύνης. Η μεταρρύθμιση άργησε και δεν πρόκειται καν για συνολική μεταρρύθμιση. Οδηγό για την ταχύτητα θα μπορούσε να αποτελέσει το πόσο γρήγορα το επαρχιακό δικαστήριο της πρωτεύουσας μετατράπηκε σε ελεγχόμενο φρούριο. Προφανώς όταν υπάρχει βούληση, τα πράγματα (μπορούν να) γίνονται πιο γρήγορα.
Σχόλια