Νέα νομοθεσία για την Εργασιακή Παρενόχληση: Ο περί Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας και Παρενόχλησης στο Χώρο Εργασίας Νόμος 42(Ι) του 2025

Η πρώτη νομοθεσία στην Κύπρο για την βία και παρενόχληση στο χώρο εργασίας είναι γεγονός με τη δημοσίευση στις 11.4.2025 του περί Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας και Παρενόχλησης στο Χώρο Εργασίας Νόμου 42(Ι) του 2025.

Σημειώνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κυρώσει τη Σύμβαση Αρ.190 του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO) με τον περί της Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τη Βία και την Παρενόχληση στο Χώρο Εργασίας (Σύμβαση Αρ. 190) (Κυρωτικό) Νόμο του 2024.

Σκοπός του Νόμου

Ο νέος Νόμος αποσκοπεί στην πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και παρενόχλησης στο χώρο εργασίας μέσω του αστικού ή/και του ποινικού δικαίου και με τη θέσπιση εξωδικαστικών διαδικασιών. 

Ειδικότερα ο Νόμος αποσκοπεί- 

(α) στην προστασία των καταγγελλόντων, των θυμάτων και των μαρτύρων από θυματοποίηση ή αντίποινα εναντίον τους· 

(β) στην προστασία του απόρρητου των εμπλεκόμενων προσώπων και της εμπιστευτικότητας, στο μέτρο του δυνατού και όπως ενδείκνυται, και στη διασφάλιση ότι δεν γίνεται κατάχρηση των απαιτήσεων για το απόρρητο· και 

(γ) στην αναγνώριση των επιπτώσεων της ενδοοικογενειακής βίας και, στο βαθμό που είναι ευλόγως εφικτό, του μετριασμού του αντικτύπου της στην εργασία.

Πεδίο Εφαρμογής του Νόμου

Οι διατάξεις του Νόμου εφαρμόζονται:

(α) σε εργαζομένους, αναφορικά με τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την απασχόληση και συμπεριφορά τους στο χώρο εργασίας, η οποία συνιστά βία ή παρενόχληση σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου· 

(β) σε εργοδότες, αναφορικά με πράξεις ή συμπεριφορές τους που είναι το αποτέλεσμα της υποβολής παραπόνου η καταγγελίας ή απόκρουσης πράξεων βίας ή παρενόχλησης στο χώρο εργασίας∙ 

(γ) σε τρίτα πρόσωπα που έχουν πελατειακή ή συμβατική σχέση ή παρέχουν υπηρεσίες στον χώρο εργασίας ή στον εργοδότη ή σε μέλη του κοινού που επισκέπτονται το χώρο εργασίας ή τον εργοδότη και αναφορικά με πράξεις ή συμπεριφορές που συνιστούν βία ή παρενόχληση. 

Ο Νόμος δεν εφαρμόζεται:

α) σε σχέση με πράξεις ή παραλείψεις που αποτελούν διάκριση λόγω φύλου σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμου.

β) σε σχέση με πράξεις ή παραλείψεις που αποτελούν διάκριση λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και στην Εργασία Νόμου.

Διαβάστε επίσης: 13ος μισθός: Προστασία του εργαζόμενου από δυσμενή μεταχείριση και αποκοπή του επιπλέον μισθού από τον εργοδότη : Άρθρο του δικηγόρου Γιώργου Καζολέα

Ποινική αντιμετώπιση

Φυσικά πρόσωπα που είναι υπαίτια βίας ή παρενόχλησης στο χώρο εργασίας είναι ένοχα ποινικού αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης τους, υπόκεινται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000) ή και στις δύο αυτές ποινές, νοουμένου ότι η πράξη δεν τιμωρείται αυστηρότερα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου εν ισχύι Νόμου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νόμο προνοείται και η ποινική ευθύνη νομικών προσώπων, τα οποία έχουν ευθύνη για τη διάπραξη αδικήματος που προβλέπεται στο Νόμο, όταν αυτό διαπράττεται από πρόσωπο το οποίο ενεργεί, είτε ατομικά είτε ως μέλος οργάνου του εν λόγω νομικού προσώπου και κατέχει σε αυτό θέση η οποία βασίζεται σε εξουσία- (α) αντιπροσώπευσης του νομικού προσώπου· ή (β) λήψης αποφάσεων εκ μέρους του νομικού προσώπου· ή (γ) άσκησης ελέγχου εντός του νομικού προσώπου.

Το πλήρες κείμενο του Νόμου είναι διαθέσιμο εδώ